مجله

علت متورم شدن باتری‌های یو‌پی‌اس (UPS) و راه‌های پیشگیری از آن

علت باد کردن باتری یوپی اس

یکی از مشکلات رایج در باتری‌های یوپی‌اس، تورم یا باد کردن باتری است که می‌تواند منجر به خرابی کامل باتری، کاهش عملکرد سیستم پشتیبان و حتی خطرات ایمنی شود. این مشکل عمدتاً در باتری‌های سرب-اسیدی مهر و موم‌شده (VRLA – Valve Regulated Lead Acid) دیده می‌شود که به‌طور گسترده در سیستم‌های UPS مورد استفاده قرار می‌گیرند.

چرا باتری یو پی اس متورم می‌شود؟

باتری‌های VRLA به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که گازهای تولیدشده در طول واکنش‌های شیمیایی داخلی را جذب یا کنترل کنند. با این حال، در شرایط خاصی مانند افزایش دما، شارژ بیش از حد یا بروز اتصال کوتاه، این گازها درون باتری حبس می‌شوند و امکان خروج ندارند. تجمع این گازها باعث افزایش فشار داخلی و در نتیجه تورم تدریجی باتری می‌شود. اگر این فشار ادامه یابد، ممکن است باتری همانند یک بادکنک منفجر شود.

در داخل باتری، صفحات مثبت و منفی با فاصله‌ای بسیار کم از یکدیگر قرار گرفته‌اند و تنها یک لایه نازک جداکننده آن‌ها را از هم تفکیک می‌کند. به همین دلیل، هیچ فضای اضافی برای انبساط صفحات یا گازهای حبس‌شده وجود ندارد. در اثر گرم شدن بیش‌از‌حد، صفحات سربی منبسط شده و به بدنه پلاستیکی باتری فشار وارد می‌کنند. نتیجه این فرایند، تورم، ترک خوردن یا نشتی بدنه باتری خواهد بود.

باتری یوپی اس چرا باد می کنه

 

دلایل فنی تورم باتری UPS

۱. شارژ بیش از حد:

شارژرهای معیوب یا ناسازگار می‌توانند ولتاژ بیش از حدی را به باتری وارد کنند. این حالت باعث افزایش دمای داخلی و تولید بیش‌از‌حد گاز هیدروژن می‌شود که منجر به تورم و کاهش عمر باتری خواهد شد.

۲. اتصال کوتاه (Short Circuit):

در صورتی‌که پایانه‌های باتری به‌طور تصادفی با یکدیگر تماس پیدا کنند، جریان شدیدی از باتری عبور می‌کند و در نتیجه گرمای زیادی تولید می‌شود. این گرما باعث انبساط سرب در صفحات داخلی باتری و تورم آن می‌شود.

۳. انبساط حرارتی سرب:

سرب ماده‌ای است که در برابر گرما انبساط بالایی دارد. زمانی‌که باتری به هر دلیلی گرم می‌شود (شارژ بیش از حد، اتصال کوتاه، دمای محیط بالا)، صفحات سربی درون باتری منبسط شده و باعث اعمال فشار به دیواره‌های باتری می‌شوند.

۴. کهنگی یا فرسودگی شیمیایی:

باتری‌های قدیمی که عمر مفیدشان رو به پایان است، معمولاً توانایی جذب یا کنترل گازهای درون خود را از دست می‌دهند. این عامل نیز می‌تواند به متورم شدن باتری منجر شود.

 

نشانه‌های هشداردهنده تورم باتری

  • تغییر شکل فیزیکی یا برآمدگی بدنه باتری
  • احساس بوی تند و زننده شبیه به “تخم مرغ فاسد” (نشانه احتمالی نشت گاز هیدروژن سولفید)
  • افزایش دمای غیرعادی در اطراف باتری
  • کاهش شدید ظرفیت ذخیره برق
  • ایجاد ترک، نشت یا خوردگی در اطراف پایانه‌ها

 

چگونه از تورم باتری یو پی اس جلوگیری کنیم؟

۱. تهویه مناسب محیط نصب:

یو پی اس را در محیطی با جریان هوای مناسب نصب کنید تا گرمای تولیدشده توسط باتری به‌درستی تخلیه شود. دمای بالا اصلی‌ترین دشمن سلامت باتری است.

۲. کنترل دمای محیط:

دمای ایده‌آل برای عملکرد باتری‌های VRLA بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است. دمای بالاتر از ۲۵ درجه می‌تواند عمر مفید باتری را به شدت کاهش دهد.

۳. استفاده از شارژر مناسب و استاندارد:

از سالم بودن و سازگاری شارژر UPS با نوع باتری اطمینان حاصل کنید. یو پی اس‌های مدرن معمولاً به شارژرهای هوشمند مجهز هستند که فرآیند شارژ را کنترل می‌کنند. خرابی این شارژرها می‌تواند باعث شارژ بیش از حد شود.

۴. بازرسی و نگهداری دوره‌ای:

بازرسی‌های منظم باتری برای تشخیص تورم، نشتی یا خوردگی اتصالات الزامی است. همچنین بهتر است تست‌های سلامت باتری (Battery Health Test) به‌صورت دوره‌ای انجام شود.

۵. تمیزی پایانه‌ها و اتصالات:

اکسید شدن یا آلودگی در محل اتصالات می‌تواند موجب افزایش مقاومت و در نتیجه گرم شدن بیش‌از‌حد شود. همیشه پایانه‌های باتری را تمیز و بدون زنگ‌زدگی نگه دارید.

۶. استفاده از باتری‌های باکیفیت و اورجینال:

از خرید باتری‌های تقلبی یا ارزان‌قیمت اجتناب کنید. برندهای معتبر معمولاً تست‌های کیفی سخت‌گیرانه‌تری دارند و عمر مفید بالاتری ارائه می‌دهند.

تورم باتری UPS نه تنها عملکرد تجهیزات را مختل می‌کند، بلکه می‌تواند خطرات ایمنی جدی به همراه داشته باشد. شارژ بیش از حد، اتصال کوتاه، دمای نامناسب محیط و کیفیت پایین باتری از جمله دلایل اصلی این مشکل هستند. با رعایت نکات ساده‌ای مانند استفاده از تجهیزات استاندارد، کنترل دما و نگهداری منظم، می‌توان از تورم باتری جلوگیری کرد و عمر سیستم UPS را به‌طور چشمگیری افزایش داد.

برای بررسی لیست قیمت باتری یو پی اس و مشاوره رایگان همراه ما باشید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *